MİGREN CEHENNEMİ VE BİZ

Migren; birden çok faktörün neden olduğu çoğunlukla kişiye özel belirtiler ve tetikleyicileri bulunan yaşayanın cehennemi kabul edebileceğimiz nöbetle (aura) ya da nöbet olmadan gelen baş ağrısı atakları olarak tanımlanabilir. Migren tanısı konmadan önce baş ağrısına neden olan; altta yatan bir hastalık olup olmadığına hasta ve doktoru emin olmalıdır.

Migren çok hafif ve kısa süren ağrıdan günlerce devam eden, kişiyi çalışma ve gündelik yaşamından koparacak kadar şiddetli olabilen ağrıya kadar değişebilir. Hasta, sığınabileceği karanlık, sessiz bir köşe arar.

Peki ama migreni nasıl tanıyabiliriz?

Auralı migrende. hastalar ağrının ve diğer belirtilerin yanında; parlak ışıklar, benekli parlaklıklar görürler.

Migren tanısı için aşağıda yer alan belirtilerden en az ikisi olmalıdır : Bulantı, kusma, ışığa hassasiyet, sese veya kokuya hassasiyet.

Olası bir  ağrı atağını özetleyecek olursak:

12-24 saat öncesine uzanabilen kırıklık hissi, Tetikleyici faktör ruhsal gerginlik olabilir, Aura dediğimiz dönemin belirtileri ve baş ağrısı başlayınca geçen ışık çizgileri ve görme alanı azalması, Ağrı hafiften oldukça şiddetli zonklayıcı ağrıya kadar bir yelpazede hastayı etkiler, Gözün üzerinde başlayan ağrı şakak bölgesine yayılır, Saçlı deri hassas ve ağrılıdır, Bulantı, kusma ve halsizlik eşlik edebilir.

MİGREN NEDİR? NİÇİN OLUR?

Migrenin temel nedeni damarsal ya da sinir sistemine bağlı olmak üzere iki farklı görüş üzerinde açıklanmaktadır. Tam olarak bir neden tespit edilememiş olup varsayımlar mevcuttur. Ancak genetik kökeni olabileceği, kadınlarda daha sık meydana geldiği kabul edilmektedir.

Ağrılara ise çok değişik etkenler yol açar. İşte burada hastalarıma önerdiğim bir çalışma önem kazanmaktadır:

BAŞ AĞRISI GÜNLÜĞÜ

Tüm hastalıklara holistik ( bütüncül) yaklaştığımdan ve de MİGREN multifaktöryel olup farklı semptomlar içerdiğinden; baş ağrısı günlüğü ile hasta  yaklaşım için doktoruna yardımcı olabilecek hem de zamanla kendisi hastalığına hakim olabilecektir.

Baş ağrısı günlüğünün bize sağlayacağı bilgiler: Ağrı nasıl ve ne zamanlar geliyor? Süresi ne kadar? Hangi eylemler tetikliyor? Yeme içme ile ilgisi nedir? Hangi ruhsal durumlarda ortaya çıkıyor? Nasıl ve hangi ilaçlar ile geçiyor?

Günlüğüne bakarak hastanın kendisi de bir müddet sonra ağrıyı başlatacak etkenlerden uzak duracaktır. Ve bu da bizim için ÖNLEYİCİ YAKLAŞIM sağlar.

Ataklar sırasında tedavi nasıl oluyor ya da nasıl olmalıdır dersek: Yapılan en büyük hata hastaların ağrı arttıktan sonra ilaç kullanmasıdır. Bu ilaç da genelde güçlü bir ağrı kesici oluyor; ya da hastaneye gidip serum içinde ilaç veriliyor. Sürekli yüksek dozda ağrı kesici alımı ile hastalar bir müddet sonra ağrı kesici bağımlılığına bağlı baş ağrıları çekmeye başlayabiliyor. Atak anında ilk  alınacak en doğru ilaçlar sırası ile; parasetamol, asetilsalisilikasit, ibuprofen gruplarıdır. Mide bulantısı varsa ya da tablet yutmak zor geliyorsa şurup olarak içilebilir. Çocuk ağrı kesicisinden yüksek doz içmek bir çözüm olabilir. Ayrıca nöbet başlangıcında alınacak bazı bulantı hapları ağrının oluşmasını engelleyebilir.

Tabi ki açık hava, gevşeme egzersizleri, sakin ve loş ortam da yardımcı olacaktır. Ancak; migrende olması gereken tedavi ağrı gelince ilaç kullanmak değil; yaşam şekli ve gerekirse belli ilaçlar ile ağrı ataklarını azaltabilmektir. Esas rol, hastanın olup; doktor ancak yürüdüğü yolda kendisine eşlik edebilir. Bu yolda yürüyebilmek için öncelikle migreni tetikleyen koşulları bilmemiz gerekir.

MİGREN ATAĞINI TETİKLEYEN KOŞULLAR

Sağlıksız yaşam şekli

Aşırı kilo

Uyku düzensizlikleri

Hareketsizlik

Alkol

Sigara

Aşırı kafein

Düzensiz beslenme (öğün atlama, çok fazla yeme vb.)

Bazı besin türleri

Hormonal düzensizlikler

 

Migren ataklarının önlenmesinde çeşitli ilaçlar da kullanılmaktadır. Bu ilaçlara hastayı takip eden doktor karar vermelidir.

 

Konuyu özetleyecek olursak:

Nedenleri bilim insanları tarafından hala tam olarak ortaya konulamamış olan migren; yaşam şekli , beslenme ve uyku düzeni ile yakından ilgilidir. Hastaların, özellikle baş ağrısı günlüğü oluşturmaları kendi yaklaşımları ve doktorun izlemi açısından önemlidir.

Uyku saatlerinin belli bir düzende olması; öğün atlanmaması, sigara içilmeyip kafeinin düşük doz alınması, tetikleyen gıdaların tespit edilerek alınmaması tedavinin önemli bir parçasıdır. Holistik bakış açısı ile migren bulguları ve tedavisi kişiye özel olmak zorundadır. AĞRI GELDİĞİNDE EN GÜÇLÜ AĞRI KESİCİLERİ KULLANIP YA DA SERUM TAKTIRIP SONRA TEDBİR ALMADAN YAŞAMAYA DEVAM ETMEK MİGRENİ UZUN SÜREDE KÖTÜLEŞTİREBİLECEĞİ GİBİ EK SORUNLARA DA NEDEN OLACAKTIR. ( İlaç bağımlılığı gibi)

Kişinin sabırla, kararlı bir şekilde doktoru ile işbirliği içinde davranması gereklidir. Yaşamını aslında tüm insanlara tavsiye ettiğimiz sağlıklı yaşam çemberi içine alarak; özellikle migren hastası olduğunu unutmadan sürdürmesi gereklidir.

BAZI MİNİK TAVSİYELER

Hazır gıdalardan kaçının

Konserve ürünlere dikkat

Turunçgiller tetikleyebilir

Şarküteri ürünleri tüketmeyin

Deniz ürünlerini ölçülü alalım

Tüm besin gruplarından dengeli beslenin

Peynirleri minik miktarlarda deneyin, özellikle eski peynir tetikliyor

Süt ürünlerinden hazmı en kolay olan yoğurttur

Kolanın kafein içerdiğini ve zararlarını unutmayalım

Alkol tetikleyebilir

Sigara tüm sağlığımız için zararlıdır

TEDAVİMİZ İÇİN FAYDALI BESİNLER

Sebze çorbaları

Elma

Papatya çayı

Armut

Haşlanmış yumurta

Zencefil

Yeşil yapraklı sebzeler

Keten tohumu

Magnezyum değerlerimize baktırmakta fayda var

Vitamin B, D eksikliğiniz olmasın

Kan demiriniz normal seviyede olmalıdır

Yürüyüş, yürüyüş, yürüyüş ya da açık hava egzersizleri

En az 6-7 saat uyku ve gece yarısından önce uyumak

Su, Su, Su Ağrı sırasında nane yağı ile şakaklara masaj iyi gelebilir.

GIDA İNTOLERANS TESTİ yaptırıp besinlerinizi seçmek bir çözüm olabilir.

Dr.  F.  Yonca  AYAS

26.09.2016 

 

 

KAYNAKÇA:

www.migraine.com

http://www.nhs.uk

http://www.healthline.com

http://www.migren.gen.tr/

Foto: http://www.sos03.com/files/styles/health_images/public/Migraine%20Disease.jpg