ÖĞRETMENLER İÇİN İŞ SAĞLIĞI YAKLAŞIMI
Öğretmenler ve eğitmenler için genel risk analizi kurallarının yanında olarak düşünülmesi gereken değişkenleri sıralayacak olursak:
Eğitim kurumunda çalışmak
Çalışma koşullarının neden olabileceği meslek hastalıkları
Farklı yaş kuşakları ile etkileşim ve iletişimde bulunmak
Eğitim verilen bireylerin farklı sosyodemografik özelliklere sahip ailelere sahip olması
Farklı kelimeler ile ifade edersek:
Bilgi aktarımını nesiller arası sağlamak
Eski kuşaktan yeni kuşağa geçişte özellikle günümüzde hızla değişen yaşam şekilleri, kuşak farkları, ilişki zenginliklerini yakalamaya çalışmak.
Z kuşağı, Y Kuşağı, Kristal Çocuklar, İndigolar ve anneleri ve babaları,
Özetlersek:
Bir eğitim kurumunda farklı yaş, cinsiyet, dünya görüşü, yaşam şekli ve zihinsel kapasiteye sahip çocuklara, gençlere hem tek tek hem de grup olarak ulaşmaya çalışmak.
Çocuklarımızın aileleri ile dengeli, yapıcı bir iletişim sağlamak
Eğitimde başarının günümüzde daha çok sınav sonuçları ile ölçülmesinin yarattığı baskı ve stres
ÇALIŞMA KOŞULLARININ NEDEN OLABİLECEĞİ MESLEK HASTALIKLARI
Beden ve beyin ile çalışmak;
Ruh bütünlüğünü sağlam tutmak zorunda kalmak,
Ayakta ve oturarak,
Yüksek sesle ya da
Bilgisayar başında çaba harcamak
Çoğunlukla ayakta durmak,
Bilgisayar başında çalışmak
Sürekli ve yüksek sesle konuşmak,
İşimize özel stres nedenleri,
Ulaşılması gereken kitlenin farklılığı,
Eğitim ve eğitici anlayışının sürekli değiştiği bir ülke ve zamanda yaşamak
Öğretmen olmayan diğer beyaz yakalı çalışanlarımızın da iş alanımız nedeniyle ortak ortamlar ve sorunlarını paylaşmak.
- Çoğunlukla ayakta çalışmak doğru duruşla olmadığı zaman;
Kas ve iskelet sisteminde deformasyonlara neden olabilir.
Kas iskelet sistemi dengesinin doğru paylaşılamaması nedeniyle zaman içinde ağrılar, kas iskelet sistemi hastalıkları ortaya çıkar.
Ayakta durdukça bir süre sonra omuzlar düşmeye başlar, yük ayaklar arasında dengeli paylaşılamaz
Toplardamar hastalığı olan varislere neden olur.
- Sürekli ve özellikle yüksek sesle konuşmak
Solunum sistemi ve bu sistemle ilişki içindeki kulaklar, ses telleri için risk oluşturmaktadır.
Ses tellerinin yıpranması;
KBB ve solunum sistemi enfeksiyonları özellikle de farenjit tipik öğretmen hastalığıdır.
Farenks, anatomik yapısı, komşulukları nedeniyle; solunum sistemi ve sindirim sistemini etkileyen olumsuz etmenlere karşı hassastır.
Sürekli kapalı ortamlarda çalışmak
Tozlu ortamlar ( tebeşir tozu varsa özellikler )
Sürekli ve yüksek sesle konuşmak
Gastroözefajial reflü
Sigara farenjit riskini artıran etkenlerdir.
Öğretmenler ve eğitmenler için diğer olası meslek hastalıkları:
Ses kısıklığı
Ses tellerinde şişlik ve kızarıklık,
Ses teli nodül ve polipleri
- Tüm ofis çalışanları için söz konusu olan
Uzun süreli bilgisayar kullanma
Pozisyon bozuklukları
Hareketsizliğe bağlı hareket sistemi ( kas, eklem, kemik) sorunları
Uzun vadede hareketsizlik nedeniyle dolaşım sistemi, sindirim sistemi sorunları,
Ve tabi ki bir de stres faktörü öğretmen ve eğitmenler için dikkate alınmalıdır.
Tüm bu sayılan risk unsurları ve olası meslek hastalıkları içinde en özel sayılabilecek ses kısıklığı ve vokal nodüller konusunu ve yaklaşımı biraz ayrıntılı ele alırsak:
Tanı ve tedavinin değerlendirilmesinde günümüzde akustik analiz programları mevcuttur (1).
Tedavide ses terapisi ve cerrahi tedavi olarak iki yöntem mevcuttur. Ses terapisi ile uygulanan medikal tedavide hidrasyon sağlanarak larengeal mukozal yüzeylerde de kayganlık hedeflenmektedir (2) .
Medikal ve terapi ile düzelmeyen hastalarda cerrahi tedavi önerilmektedir (3).
Tüm bu bilgilerin ışığında bakıldığında eğitim kurumları için risk analizi yapılırken genel risk analiz koşul ve kurallarının yanı sıra işyerine özel etkenler de listeye eklenmelidir (4).
Öğretmenler için risk analizi, işe giriş ve periyodik muayeneler için:
Genel fizik muayene
Kas iskelet sistemi sorgulama ve muayenesi
Göz hastalıkları sorgulama ve muayenesi
Kulak Burun Boğaz sorgulama ve muayenesi
Özel meslek hastalıklarına bağlı semptomlar oluştuğu zaman ses analizleri
Yaşam tarzı sorgulaması
Sıvı tüketimi sorgulaması
Özellikle sigara sorgulaması
Kalp damar sistemi ve varislerin sorgulanması ve incelenmesi
Gerektiği zaman iletişim becerileri sorgulanması ve eğitimi
Uyku düzeni sorgulanması temel olarak yapılmalıdır.
Dr. Fahriye Yonca AYAS
KAYNAKLAR
- Cox NB., Morrison MD. Acoustic analysis of voice for computerized laryngeal pathology assessment: The Journal of Otolaryngol., 12:(5), 295-301, 1983
- ERTÜRK KARAMÜRSEL A., DURSUN G., SATI I., Vokal Nodüllerde Ses Kalitesindeki
Düzelmenin Akustik Olarak Değerlendirilmesi, KBB ve BBC Dergisi, 12 (2): 69–73, 2004
- Werkhaven J.,Ossoff RH. Surgery for benign lesions of the glottis : Otolaryngol Clin North Am. .Vol 24-5; 1179-1199, 1991.
- AYAS F.Y., Temel İş Sağlığı Kitabı 2012 Bordo Bilim Yayınları Antalya